Spodziectwo, nazywane też hypospadią, to wrodzona wada układu moczowego. Polega na tym, że ujście cewki moczowej jest przesunięte w stosunku do prawidłowej pozycji fizjologicznej. Spodziectwo może mieć różny wpływ na codzienne życie chorych w zależności od rodzaju i stopnia zaawansowania. 

Co to jest spodziectwo?

Spodziectwo to jedna z najczęściej występujących wad układu moczowego; dotyka ona ok. 1:250-1:300 żywo urodzonych chłopców. Najwcześniejsze zachowane zapiski na temat hypospadii datowane są na pierwsze wieki n.e. Nie posiadano jeszcze wtedy dogłębnej wiedzy na temat tej wady i jej konsekwencji, a przez kolejne tysiąc lat leczono mężczyzn poprzez amputację dalszego odcinka prącia. Na szczęście postęp medycyny umożliwił inne drogi leczenia.Choć najczęściej mówimy o spodziectwie męskim (wtedy ujście cewki leży np. pod spodem prącia, po jego brzusznej stronie), naukowcy wyróżniają również spodziectwo żeńskie (w tym przypadku ujście cewki jest przesunięte do tyłu; może być umiejscowione np. na przedniej ścianie pochwy). 

Hypospadia rozwija się ok. 12 tygodnia ciąży. Płytka cewkowa zamyka się w nieprawidłowy sposób; równolegle pojawiają się zaburzenia rekanalizacji sznura endodermalnego w rejonie żołędzi.Skąd bierze się ta wada?Badania wykazały, że spodziectwo może być uwarunkowane genetycznie (choć nie wiadomo, w jaki dokładnie sposób). W etiologii istotne są także czynniki hormonalne, w tym stężenie estrogenów, fitoestrogenów, androgenów, antyandrogenów i DHT, a także środowiskowe. Istnieje zależność pomiędzy wystąpieniem wady a przyjmowaniem przez matkę w czasie ciąży dietylstylbestrolu. Czynnikami ryzyka są także: przechorowanie grypy w pierwszym trymestrze, skrajny wiek matki (bardzo młody lub starszy) oraz niska masa urodzeniowa noworodka.Różne postacie spodziectwa

Wraz z rozwojem wiedzy naukowej spodziectwo klasyfikowano w rozmaity, mniej lub bardziej precyzyjny sposób. Najpopularniejszy podział hypospadii przebiega ze względu na lokalizację – wedle tego modelu wyróżniamy spodziectwo żołędziowe, prąciowe i mosznowe (kroczowe); niektórzy mówią również o postaci pośredniej, prąciowo-mosznowej (prąciowo-kroczowej). Oto krótki opis poszczególnych rodzajów:żołędziowe – najpowszechniejsze; stanowi do 65% wszystkich przypadków. Ujście cewki moczowej zlokalizowane jest między rowkiem zażołędnym a szczytem żołędzi. Zwykle nie obserwuje się zaburzeń rozwoju prącia, a jedynie przerost napletka i zwężenie zewnętrznego ujścia cewki, co wymaga wczesnej, specjalistycznej operacji. 

Rokowania są całkiem pomyślne. prąciowe – pojawia się w ok. 20 % przypadków. Ujście cewki moczowej leży po brzusznej stronie prącia, między rowkiem zażołędnym a kątem prąciowo-mosznowym. W tej sytuacji obserwowane jest zwykle przygięcie prącia i/lub inne wady rozwojowe.kroczowe – najrzadziej występująca, a jednocześnie najcięższa postać hypospadii. Ujścia cewki moczowej należy wtedy szukać między fałdami moszny, która ulega rozszczepieniu. Bywa, że prącie nie jest do końca rozwinięte; czasem pojawiają się nawet problemy w ustaleniu płci dziecka, a to wymaga przeprowadzenia diagnostyki, np. hormonalnej.